De hoogleraren beweren dat er sprake is van maatschappelijke ontworteling van beursgenoteerd Nederland. Dit strookt niet met de realiteit. Het overgrote deel van de ondernemingen functioneert meer dan behoorlijk.

Binnen het Rijnlandse model bestaat al decennia aandacht voor alle stakeholders. De hoogleraren stellen dat ‘het streven naar winstgevende continuïteit moet worden ingebed in een brede verantwoordelijkheid in de samenleving’. Hierdoor zou het streven naar aandeelhouderswaarde minder dominant worden en de onvrede in de samenleving afnemen.

Kunstmatige tegenstelling
Dit raakt de discussie over korte termijn versus lange termijn. De focus op korte termijn wordt vereenzelvigd met die van aandeelhouders, terwijl het langetermijnperspectief wordt gezien ten gunste van de overige stakeholders. Dit is een kunstmatige tegenstelling. Ook onder aandeelhouders is de focus op lange termijn de heersende opinie.

Aandeelhouders zijn gebaat bij een solide rendement op lange termijn. Dit vereist een rendement op geïnvesteerd kapitaal dat de kosten van kapitaal overstijgt. Gelukkig onderkennen de hoogleraren de noodzaak van het streven naar winstgevende continuïteit.

Daarom is het de vraag hoe de maatschappelijke rol van de onderneming moet worden vastgelegd. Er zijn op dit moment geen goed vergelijkbare en meetbare ESG-criteria. De noodzaak tot duidelijke criteria is evident. Het introduceren van een vage verantwoordelijkheidsnorm bereikt precies het tegenovergestelde.

Ondernemingen gaan dan op een eigen manier invulling geven aan ESG zodat een vergelijking tussen bedrijven onmogelijk is. Beleggers zoeken ondernemingen waar wel duidelijk is waar de focus van bedrijfsvoering ligt. Daarom is het hoog tijd voor duidelijke criteria op ESG-gebied.

Dit artikel van VEB-directeur Paul Koster verscheen op 5 juni 2020 als opiniestuk in het Financieele Dagblad.